Liu Zi Jue (六字訣) – in het Engels “Six Healing Sounds” – is qigong in z’n puurste vorm: je koppelt rustige bewegingen aan zes klanken en laat je adem het tempo bepalen. Het resultaat is verrassend direct: meer ruimte in je adem, minder spanning in schouders/kaak en een kalme focus. Je kunt het staand of zittend doen, en een complete sessie past gemakkelijk in 10–15 minuten.
Wat is Liu Zi Jue?
Het idee is simpel: je ademt in door de neus, en op de uitademing vorm je één van de zes klanken met je mond. Door de vorm van je mond, de richting van je adem en een paar zachte bewegingen, “stuur” je het lichaamsgevoel. Je werkt niet hard, je werkt precies: klein, traag en ontspannen.
Voor wie? Voor iedereen die wil ontladen na drukke dagen, rustiger wil slapen of zijn adem wil verfijnen. Ook fijn als “reset” tussen werkblokken door.
Herkomst in vogelvlucht
De zesklanken-formule is oud – denk eeuwen terug in de Chinese gezondheidsleer. In moderne tijd is Liu Zi Jue gestandaardiseerd binnen Health Qigong, waardoor je overal ongeveer dezelfde klanken, ademregels en basismoves tegenkomt. Handig, want zo kun je met video’s, boekjes of een docent snel de juiste techniek oppikken.
SAGE Journals
De zes klanken (met mondvorm en gevoel)
Je spreekt zacht en lang uit; forceer nooit. Hoofd rechtop, schouders laag, kaken los. Inhaleer stil door de neus, uit met de klank.
- XU (ongeveer “sjuu”) – lever
Lippen iets rond, tongpunt achter de tanden. De uitademing is smal en lang. Het voelt alsof je de flanken ruimer maakt.
taichi.ca - HE (“huh”) – hart
Open keel, zachte ‘h’. Armen openen klein, borstkas blijft breed zonder te heffen. - HU (“hoe”) – milt/maag
De klank komt laag uit de buik. Denk aan zachtheid rond maagstreek en middenrug. - SI (“sss”) – longen
Smalle mond/spleet, alsof je zacht stoom laat ontsnappen. Schouders blijven zwaar; je voelt ruimte aan de zijkant van de ribben. - CHUI (“tsjwee”) – nieren
Pursed lips; de adem stroomt als een dun straaltje naar voren. Kleine heupbuiging kan fijn voelen. - XI (“sie”) – drievoudige verwarmer
Licht en glimlachend. De beweging is klein en vloeiend; het hele lichaam “vlakt af” en wordt rustig.
Hoe ziet een sessie eruit?
Echt eenvoudig. Zet een timer op 12 minuten en probeer dit:
- Aarden (1 min): sta of zit rechtop. Voeten op heupbreedte, knieën zacht. Twee keer rustig in/uit zonder klank.
- Ronde 1 (6 min): 1 min XU – armen openen/sluiten klein, focus op de flanken.
- 1 min HE – borstkas blijft breed, ellebogen zwaar.
- 1 min HU – handen op navelhoogte, lichte rompmeebeweging.
- 1 min SI – smalle ‘sss’, voel de zijkant van de ribben werken.
- 1 min CHUI – lippen getuit, klein buigje in de heupen.
- 1 min XI – alles zachter, glimlach in de mondhoeken.
- Ronde 2 (3–4 min): kies 2 favoriete klanken en herhaal elk 90–120 sec.
- Afronden (1 min): sluit af met twee stille ademhalingen; handen dalen voor de onderbuik.
Liever zittend? Dat kan volledig. Zet beide voeten plat en maak je armbewegingen de helft kleiner. De klank blijft leidend: adem stuurt, beweging volgt.
Waarom dit werkt (praktisch uitgelegd)
Liu Zi Jue is een adem-oefening vermomd als beweging. Door de langgerekte uitademing en de precieze mondvormen ontstaat vanzelf rust in je zenuwstelsel. Je kaak ontspant, je schouders zakken, en je adem zakt dieper. Bovendien is het onderhoudbaar: 8–12 minuten per dag is haalbaar naast werk, gezin en sport.
Liu Zi Jue vs. andere qigong
In vergelijking met sets zoals Ba Duan Jin of Shibashi is Liu Zi Jue nóg minimalistischer. Minder choreografie, meer adem. Ideaal als je snel wilt kunnen “instappen”, of wanneer je herstel/vermoeidheid vraagt om zachter trainen. Wil je juist een langere flow en wat meer beenwerk, dan is Shibashi weer heerlijk als afwisseling.
Beginnen vandaag (thuisproef)
Zoek in YouTube op “Liu Zi Jue” of “Six Healing Sounds Qigong” en start met een 10/15-minuten follow-along (hieronder heb ik een goede video neergezet). Of doe de sessie hierboven met een zachte timer. Twijfel je over je techniek? Plan een proefles; een docent ziet in één oogopslag wat je schouders, knieën of adem doen, en een kleine cue maakt vaak al direct verschil.
Tip: oefen 4× per week kort. Herhaling > perfectie.
