Wat is Qigong?

Denk je bij Qigong vooral aan een heerlijk Chinees gerecht? Dan heb je het mis! Het is namelijk de naam van een Chinese bewegingsvorm die draait om ademhaling, mindset en beweging. Qigong (of Qi Gong/Chi Kung) wordt al eeuwen beoefend om gezond te blijven. Ben je benieuwd geworden naar deze bewegingsvorm? Lees dan snel verder!

De voordelen van Qigong: Waarom steeds meer mensen het beoefenen

In onze moderne levens draait er tegenwoordig maar weinig om het welzijn van ons lichaam. We hebben het altijd druk, met werk, afspraken, huishouden, sociale gelegenheden, volle agenda’s en ga zo maar door. En hoewel we zo druk zijn, krijgen we tegelijkertijd ook minder beweging. We zitten uren achter elkaar op een bureaustoel, staren naar een scherm of liggen ‘s avonds uren op de bank.

Qi Gong – met als letterlijke betekenis ‘ademwerk’ – zorgt ervoor dat je, ook in je drukke leven, echte rust vindt in je lichaam. Door rustig te bewegen raak je stress kwijt, kom je uit je hoofd en in je lichaam. Je voelt weer energie door je lichaam stromen: levensenergie.

Het mooie aan deze bewegingsvorm is dat je er geen bijzondere spullen voor nodig hebt en iedereen het kan beoefenen. Door de rustige bewegingen is Qi Gong geen ‘sport’ waar je zwetend en uitgeput vandaan komt, maar een vorm van beweging waar je de hele dag de vruchten van plukt. Hierdoor beoefenen steeds meer mensen Qi Gong en is deze bewegingsvorm al ver buiten China populair.

Qigong oefeningen: Begin vandaag met deze eenvoudige technieken

Nog een voordeel van Qi Gong: het is heel laagdrempelig om met de oefeningen te beginnen. De oefeningen zijn makkelijk te leren en je hoeft ze niet meteen perfect te doen: je kan niet geblesseerd raken.
Wil je meteen aan de slag met Qi Gong? Probeer dan een aantal van de oefeningen die hieronder omschreven staan. Neem vooraf een moment om te ontspannen. Als je beweegt, doe dat dan met intentie, en haast je niet. Voer alle bewegingen vertraagd uit, zodat de focus komt te liggen op hoe je lichaam zich beweegt.

De 8 Brocades (Ba Duan Jin): Deze oefening is vernoemd naar de luxueuze kleding die vroeger werd gedragen, vergelijkbaar met zijde. Door het doen van deze oefening voel je je alsof je deze kleding draagt: goed beschermd voor ziektes van buitenaf.

Ba Duan Jin bestaat, zoals de naam al zegt, uit 8 stappen. In de eerste stap strek je je armen naar boven uit en houd je je handen boven je hoofd vast. Dit onderdeel heet ‘handen die de hemel omhoog houden’.
Daarna ‘span je de boog en schiet je de havik’; je zakt door beide knieën en houdt één arm gestrekt naar voren. In ‘de hemel van de aarde scheiden’ sta je rechtop met één arm omhoog en één arm naar beneden toe. Vervolgens ga je door naar ‘de uil die achterom kijkt’: je staat rechtop met gespreide armen schuin naar achteren.
De volgende brocades zijn ‘draai met het hoofd en zwaai met de staart’, ‘beide handen pakken de voeten’, ‘vuisten ballen en vastberaden stoten’, en ‘het laten schokken van de rug’.

De 5 elementen: deze oefening draait om de 5 elementen hout, vuur, aarde, water en metaal. De elementen zijn een rode draad in Qi Gong en deze oefening benadrukt ze één voor één. Voor het element hout beweeg je één hand langzaam naar de mond, en de ander houd je voor je kruis.
Het element vuur beeld je uit door je handen ter hoogte van je heupen naar voren en naar achteren te bewegen.
De beweging voor het element aarde maak je door beide handen van onderen (aarde) naar boven (hemel) te bewegen.
Metaal beeld je uit door beide handen voor je heupen in elkaar te vlechten en tegelijkertijd met één been naar de zijkant uit te stappen.
Het laatste element, water, verbeeld je door met je handen een dankgebaar te maken op borsthoogte en je bovenlichaam kort voorover te knikken.

Staande meditatie (Zhan Zhuang): in de laatste oefening sta je met je voeten iets uit elkaar en knieën licht gebogen. Laat je schouders zakken, houd je ellebogen licht gebogen zodat je handen zich aan de voorzijde van je bekken bevinden.

De oefeningen staan hierboven simpel uitgelegd. Heb je deze bewegingen onder de knie, dan kan je langzamerhand meer details aanbrengen in de bewegingen en beter letten op je ademhaling, hoe je je handen en vingers houdt tijdens deze oefeningen en hoe je ervoor kan zorgen dat de energie optimaal door je lichaam stroomt.

Qi Gong vs Tai Chi: Wat is het verschil?

Qi Gong is een oudere bewegingsvorm dan Tai Chi. Er wordt ook wel gezegd dat Tai Chi is voortgekomen uit Qi Gong of Chi Kung, zoals de bewegingsvorm ook wel genoemd wordt. Het grootste verschil zit in het doel van de bewegingen.
Tai Chi is gericht op het jezelf kunnen verdedigen, terwijl Qi Gong als doel heeft om jouw innerlijke energie te versterken. Waar Tai Chi dus naar buiten toe gericht is, is Qi Gong naar binnen toe gericht. Dit zie je ook terug in de bewegingen die gemaakt worden. Waar de bewegingen horend bij Tai Chi nog ingewikkeld kunnen zijn voor een beginner, kan je als beginnend beoefenaar van Qi Gong meteen aan de slag.

De geschiedenis en filosofie van Qigong

Qi Gong heeft een eeuwenoude geschiedenis. Al vanaf 700 voor Christus wordt er geschreven over deze bewegingsvorm; daarmee is dit een van de oudste beschreven bewegingsvormen.
In deze eerste geschriften wordt gesproken over een volk dat door veel overstromingen last heeft van de gewrichten. Om deze pijn te verlichten, maken ze specifieke bewegingen: de eerste vorm van beoefening van Qi Gong.

Later beschreef een Chinese keizer over Qi Gong in een boek over geneeskunde, als middel om de gezondheid te beschermen. Al deze jaren geleden werden er zelfs al tekeningen gemaakt van kenmerkende oefeningen van Qi Gong, met bijbehorende namen.
Tijdens de Han-dynastie werd Qi Gong verder ontwikkeld, en in de daaropvolgende Liang-dynastie ontstonden er steeds meer varianten van deze bewegingsvorm, waaronder vormen die meer gericht waren op vechtsport.

Qi Gong werd in de westerse wereld pas goed bekend vanaf 1950, toen er een wetenschappelijk artikel werd gepubliceerd over ‘QiGong Therapy’. Inmiddels zijn er vijf QiGong stromingen:
– Taoïstische vorm: Draait om spirituele verlichting en onsterfelijkheid;
– Confuciaanse vorm: De zuivere geest en moreel gedrag zijn hierin heel belangrijk;
– Boeddhistische vorm: Afkomstig uit India, draait om het bereiken van spirituele verlichting;
– Medische vorm: Gaat om het verbeteren van de interne energie en gezondheid;
– Martial Arts vorm: Gericht op lichamelijke aspecten, en het verdedigen tegen aanvallen.

Ondanks de eeuwenoude geschiedenis van Qi Gong en de verschillende vormen die ontstaan zijn, is de kern van deze bewegingsvorm nog net zo duidelijk als eeuwen geleden. Het draait allemaal om Qi: de levensenergie of levenskracht. We bezitten deze levenskracht allemaal; het stroomt door ons lichaam en voedt onze organen, cellen en weefsels. Door deze bewegingsvorm uit te voeren, synchroniseer je universum en geest. Door de mix van beweging, meditatie en ademhalingscontrole werk je toe naar bruisende levenskracht, een gezond lichaam en een gelukkige geest.

Hoe kun je Qi Gong/Chi Kung leren?

Wil je beginnen met Qigong? Dan hoef je dat al lang niet meer te lezen in de oude boeken en geschriften van duizenden jaren oud. Het is tegenwoordig laagdrempelig te leren op verschillende manieren.

– Ga zelf aan de slag. Je kunt vanuit je eigen huis al beginnen met de beoefening van deze beweging door online video’s te kijken of handleidingen door te lezen. Op Youtube staan bijvoorbeeld al talloze video’s waarin bewegingen worden uitgelegd en voorgedaan.
– Het volgen van een cursus is een mooie volgende stap om je vaardigheden te verbeteren. Door persoonlijke coaching verbeter je de manier waarop je beweegt en worden de bewegingen aangepast naar jouw niveau. Door heel Nederland zijn cursussen te volgen bij goede docenten.
– Net zoals bij andere vaardigheden, is het ook hier belangrijk dat je blijft oefenen. Je hoeft niet urenlang achterelkaar te oefenen, het is zelfs beter van niet. Iedere dag 5-10 minuten oefenen zorgt ervoor dat je steeds verbetert én het levert je iedere dag een fijn gevoel op: je richt je op jezelf en je lichaam.

Voor lessen bij jou in de buurt kan je op Qi-Gong.nl zoeken per plaats. Je vindt ze allemaal hier.

Veelgestelde vragen over Qi Gong

Is Qi Gong moeilijk om te leren?

Nee. Iedereen kan Qi Gong leren. Dit komt doordat er veel simpele bewegingen worden herhaald. Natuurlijk ben je niet meteen al een expert, maar je kan letterlijk over een minuut beginnen met Qi Gong. Doordat de oefeningen rustig en beheerst worden uitgevoerd, loop je als beginner geen risico om je te blesseren.

Hoe vaak moet ik Qi Gong beoefenen?

Zo vaak als je wilt. Het is beter om iedere dag een paar minuten oefeningen te doen, dan een paar keer per week heel lang te oefenen. Op die manier gaan de oefeningen steeds beter en is het makkelijk vol te houden.

Wat heb je nodig om te starten?

Je hebt geen attributen nodig voor Qi Gong. Als je soepele, loszittende kleding draagt, kan je meteen beginnen. Kies een plek – binnen of buiten – waar je de ruimte hebt om vrij te bewegen en waar je niet te veel afleiding hebt.

Kan iedereen Qi Gong doen?

Ja, door het type bewegingen is deze bewegingsvorm geschikt voor iedereen. Jonge kinderen, senioren, sportieve mensen of beginnende bewegers: iedereen kan deze bewegingsvorm uitoefenen.